تدابیر فصل زمستان بخش اول
تدابیر فصل زمستان بخش اول
زمستان طبي زماني است که هوا به شدت سرد شده باشد و نياز به پوشش گرم ضروري باشد و روزها بسيار کوتاه و شب‌ها طولاني باشد.
طبيعت اين فصل سرد و تر است و به علت سردي شديد هوا و بسته‌بودن منافذ بدن حرارت غريزي در بطن بدن(قلب، کبد، معده) مجتمع مي‌شود و نتيجة آن قوت هضم و سردي ظاهر بدن خواهد بود.
از طرفي سردي هوا باعث کُندي حرکت مواد در بدن و رکود آنها مي‌شود که اين امر موجب اجتماع مواد و غليظ‌تر شدن آنها مي‌گردد. درست به همين دلايل ميزان توليد بلغم(هرچند که طبيعي باشد) نيز در بدن افزايش مي‌يابد. در نتيجة افزايش بلغم و مواد غليظ شده، کسلي بدن به خصوص در مزاج‌هاي سرد و رطوبي افزايش مي‌يابد.
در تدابير فصل زمستان تلاش براين خواهد بود که در اولين مرحله، توليد اين مواد غليظ را در بدن کم و در مرحله بعد به تحليل برده و حرکت و خروج آنها از بدن را تسهيل نماييم تا علاوه بر اين‌که در فصل زمستان مبتلا به بيماري نگشته، از رسوب مواد و باقي ماندن آنها تا فصل بهار در بدن جلوگيري نماييم و در نتيجه در فصل بهار نيز به بيماري مبتلا نشويم.
تدبير هوا
1- بايد دقت نمود در گرم کردن محل زندگي با وسايل گرمايشي، يکسان‌سازي دماي محيط امري مهم مي‌باشد که بهترين سيستم گرمايشي، سيستم رادياتور يا کف گرم است که دماي محيط را به يک اندازه در تمامي نقاط گرم نمايد. در صورت استفاده از وسايل گرمايشي مانند بخاري نيز بايد توجه به همين نکته داشته باشيم که ماندن طولاني مدت کنار بخاري با دماي بسيار بالا و بعد تغيير مکان دفعي به مکان سرد‌تر مي‌تواند مواد داخل بدن را به حرکت انداخته و در جاي نامناسبي از بدن ساکن کند و موجب بيماري شود.
2- در خروج و ورود از منزل نيز رعايت همين امر که تغييرات دمايي زياد و دفعي اتفاق نيفتد تاثير بسيار زيادي در پيشگيري از بيماري‌هاي اين فصل دارد. براي جلوگيري از اين کار به صورت عمومي توصيه مي‌گردد که هواي منزل در فصل زمستان 18 تا 21 درجه و براي کساني که کودک خردسال در منزل دارند يا سرد مزاج هستند 23 تا 25 درجه باشد.
3- در خود بدن نيز ايجاد تفاوت دمايي در اعضا و قسمت‌هاي مختلف بدن مي‌تواند مضر باشد. براي مثال تکيه دادن به وسايل گرمايشي يا خوابيدن روي زمين بسيار گرم که باعث گرم شدن شديد کمر و سرد بودن بقيه اعضاي بدن مي‌شود، موجب حرکت مواد در بدن و ابتلا به بيماري خواهد شد.
4- زماني که افراد بيرون از منزل و در تماس با هواي سرد هستند، لازم است پوشش کافي داشته باشند، همچنين بهتر است سر و پيشاني و دهان خود را از رسيدن هواي سرد بدان بپوشانند.
تدبير خواب: کتاب جاده سلامت
1- خوابيدن با فاصله از وسايل گرمايشي به خصوص بخاري که بدن را با کمبود اکسيژن در خواب مواجه مي‌نمايد ضروري است.
2- از خوابيدن روي زمين يا در مکان‌هايي که باد سرد با سر در تماس باشد بايد خودداري نمود.
3- ترجيحاً در زمان خواب بهتر است سر را بوسيلة يک کلاه گشاد يا يک روسري که محکم بسته نشده باشد بپوشانيم.
4- از خوابيدن در طول روز به شدت پرهيز شود زيرا باعث توليد بلغم زياد و همچنين ايجاد بخارات در بدن شده و موجب کسلي و ايجاد بيماري مي‌شود.
(به صورت کلي، خوابيدن در طول روز مگر در موارد استثناء، در طب سنتي مذموم است زيرا باعث تحيّر طبيعت و نظمي در سوخت و ساز بدن مي شود)
تدبير پاکسازي بدن
1- هر گونه پاکسازي بايد در حالت تعادل بدن و تعادل هوايي انجام‌گيرد. در زمستان سردي شديد هوا موجب غلظت و سکون و انجماد مواد داخل بدن مي‌شود و توجه طبيعت و حرارت غريزي به داخل بدن مي‌باشد. به همين علت فصد، قي، حجامت و اسهال که مواد را به حرکت انداخته و به خلاف ميل طبيعت، به سمت ظاهر بدن تحريک مي‌نمايند، موجب ضعف بدن، تحليل قوا و عدم توانايي طبيب جهت خروج مواد به خاطر غلظت آنها مي‌گردد. مگر اين که طبيب حاذق بنا به مصلحتي، که با هيچ راه درمانيِ ديگري قابل پيگيري نيست، اقدام به اين اعمال نمايد.
2- در فصل زمستان مواد غليظ و سرد و رطوبي مانند بلاغم موجود در بدن، به معده ريزش مي‌کنند، اما به علت لزوجت و غلظتي که دارند، خروج آنها به وسيلة قي براي بدن به سختي اتفاق مي‌افتد و ضرر خواهد داشت. در صورت لزوم استفراغ و خروج مواد از بدن، اولويت با مسهل است؛ و در اولويت بعدي به شرط وجود ضرورت شديد، فصد يا حجامت نمايند. بايد دقّت نمود استفراغ مواد از بدن و نحوة انجام آن بايد طبق دستور طبيب حاذق انجام پذيرد، در غير اين صورت مي‌تواند ضرر بسيار زياد و طولاني مدتي به همراه داشته باشد.
تدبيرحمام
1- به علّت وجود مواد غليظ و منجمد در داخل بدن در فصل زمستان توصيه مي‌شود حمام نسبتاً گرم و طولاني مدّت باشد؛ البته براي کساني که مزاج خشک دارند، تماس زياد با آب اهميت فراواني خواهد داشت.
2- با شروع فصل زمستان استفاده از سنگ‌پا.
3- به همين ترتيب کيسه‌کشيدن نيز براي بدن مفيد واقع مي‌شود.
4- استفاده از سفيداب براي تخليه مواد مجتمع در زير پوست، از موارد توصيه شده در فصول سرد است.
5- پوشاندن سر و سينه نيز بعد از حمام در فصل زمستان بسيار اهمّيّت دارد.
تدبير ورزش
1- فصل زمستان بهترين زمان براي انجام ورزش‌هاي سنگين و حرکات قوي است که اين حرکات مي‌تواند به حرکت مواد داخل بدن، تحليل آنها، گرم‌کردن بدن و اصلاح بدن کمک بسيار زيادي نمايد. البته کساني که قبلاً ورزش سنگين انجام نداده‌اند، لازم است از ورزش ملايم در فصل پاييز شروع کرده و در فصل زمستان به انجام ورزش سنگين بپردازند، در غير اين صورت ورود به ورزش‌هاي سنگين بدون آماده‌کردن و تقويت بدن مي‌تواند به بافت بدن آسيب جدي وارد نمايد.
2- ورزشي مناسب و متعادل خواهد بود سه ويژگي را به طور همزمان داشته باشد؛ چهره برافروخته شود، نفس تند شود و تعريق انجام پذيرد. بديهي است اين سه اتفاق در اوايل شروع ورزش در مدت زمان کمي محقق مي شود و کم کم زمان ورزش طولاني مي شود.
ممکن است اين سه حالت در اوايل ورزش کردن تنها سه تا پنج دقيقه پس از شروع حرکات حادث شود و آرام آرام بر زمان مذکور در روزهاي بعد افزوده گردد. با ادامه دادن اين کار به صورت روزانه، زمان ورزش و به وقوع پيوستن اين سه حالت، به 20 تا 30 دقيقه مي رسد. اگر کسي اين عمل را به مدت دو هفته انجام دهد، توصيه مي شود هفته اي يک مرتبه ورزش نيمه سنگين يا سنگين در دستور کار خود قرار دهد.
3- افرادي که لاغر اندام هستند و بدن آنها به تحليل زيادي نياز ندارد، بهتر است طولاني مدت ورزش ننمايند و بعد از ورزش و آرام‌شدن بدن، خود را با غذاهاي پر‌قوت تغذيه نمايند.(مانند شيربادام يا شيرفندق)
4- در فصل زمستان توصيه مي‌شود از ماساژ‌هاي خشن با روغن‌هاي گرم و محلل استفاده شود.(مانند روغن بابونه يا روغن بادام تلخ)
دیدگاهتان را بنویسید